Миллий қадриятлар асосида маданий меъёр ва стереотипларни аниқлаш

  • Ф.ф.ф.д., доцент, Андижон давлат университети

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol2-iss1/S-pp592-598

Kalit so‘zlar

маданият матнлари , маданий код , лингвомаданий код , қадрият , маданий меъёр , стереотип

Annotasiya

Мақолада ҳозирги лингвомаданиятшунослик олдида турган вазифалар, хусусан, қадрият, маданий меъёр ва стереотиплар муносабатдорлиги ёритилган. XXI аср фани интегративлиги билан ажралиб туради. Эндиликда унинг табиий фанлар билан ҳам яқинлашиши, тилшуносликка турли фанлар методларининг қўлланишини ҳам кузатиш мумкин. Лингвомаданиятшунослик нафақат тил ва маданиятнинг ўзаро муносабатларига асосланади, балки уларнинг ўзаро муносабатлари инсон, унинг онги, тафаккури ва шу шахс яшаётган жамият ҳақидаги билимлар фонида содир бўлишини ҳисобга олиб, бошқа фанларнинг натижаларини ҳам умумлаштириш қувватига эга. Зеро, унинг илмий қизиқишлари марказида лисоний шахс ва маданият туради. Мақолада ўзбек миллий моддий қадриятларидан бўлган палов-ош концептологик таҳлил тамойиллари асосида таҳлил этилиб, таҳлиллар асосида ўзбек миллий менталитетида азиз инсонни ош билан меҳмон қилиш, элга айнан ош бериш орқали эҳсон қилиш лозимлиги тўғрисидаги маданий меъёрлар ҳамда ош меҳр уйғотиши (бир товоқдан ош еган, ош-қатиқ), унинг тўйда, маъракада ва чойхонада ёки оилада, пайшанба кунлари тайёрланиши каби стереотиплар аниқланган. Шундан стереотиплар қуршовида бўлгани боис унинг маъноси тўй, гап-гаштак ҳамда миннатдорчилик маъноларига томон кенгайиш тенденцияси кузатилаётгани далилланган

Bibliografik manbalar

Малюга Ю.Я. Культурология. – М.: ИНФРА-М., 2004. – 333 c.

Сорокин П.А. Социальная и культурная динамика. Исследование изменений в больших системах искусства, истины, этики, права и общественных отношений. – СПб.: Изд-во РХГИ, 2000. – 1054 c.

Leslie A. White. The concept of culture. – Indianapolis: Bobbs-Merrill. 1959.

Солонин Ю.Н., Каган М.С. Культурология: Учебник. – М.: Высшее образование, 2007. – 566 c.

Лихвар В.Д., Погорелый Д.Е., Подольская Е.А. Культурология. – М.: Эксмо, 2008. – 416 c.

Усманов Ф. Ўзбек тилидаги ўхшатишларнинг лингвомаданий тадқиқи: Филол. фан. б. фалс. док. ...дисс. – Тошкент, 2020. – 173 б.

https://uza.uz/uz/posts/iskandar-temur-va-ibn-sino-nomi-bilan-bogliq-taom-yoxud-palov-tarixi-haqida-nimalar-malum_360817?q=%2Fposts%2Fiskandar-temur-va-ibn-sino-nomi-bilan-bogliq-taom-yoxud-palov-tarixi-haqida-nimalar-malum_360817

https://t.me/AsanovEldar/576

https://uza.uz/uz/posts/jumadan-zhumagacha_497243

https://qalampir.uz/news/abdullo%D2%B3iyen-pokistonga-yarash-oshi-ga-bordi-96592?ysclid=lwxo3hffl8802449567

https://uza.uz/uz/posts/iskandar-temur-va-ibn-sino-nomi-bilan-bogliq-taom-yoxud-palov-tarixi-haqida-nimalar-malum_360817

Фасмер М. Этимологический словарь русского языка. В 4 т. Том 3. / Пер. с нем. и доп. О.Н.Трубачева. 2-е изд., стер. – М.: Прогресс, 1987. – 832 с.

Lutfullayeva D., Davlatova R., Tojiboyev B. O‘zbek tili assotsiativ lug‘ati (milliy-madaniy birliklar). – Toshkent: “Navoiy universiteti” NMU, 2019. – B. 204.

Yuklashlar

97 28

Nashr qilingan

Миллий қадриятлар асосида маданий меъёр ва стереотипларни аниқлаш

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Усманов, Ф. 2024. Миллий қадриятлар асосида маданий меъёр ва стереотипларни аниқлаш. Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika. 2, 1/S (May 2024), 592–598. DOI:https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol2-iss1/S-pp592-598.