Ingliz adabiyoti orqali tanqidiy fikrlashni o‘rgatish: ESL o‘quvchilari uchun topshiriqqa asoslangan yondashuv

  • Talaba, O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol3-iss6/S-pp293-300

Kalit so‘zlar

Tanqidiy fikrlash , topshiriqqa asoslangan ta’lim , ingliz adabiyoti , ESL darslari , til o‘qitish , o‘quvchi mustaqilligi , kognitiv ko‘nikmalar

Annotasiya

Ushbu maqola ingliz tilini ikkinchi til sifatida o‘rganayotgan (ESL) talabalarda tanqidiy fikrlash ko‘nikmalarini rivojlantirishda ingliz adabiyotining topshiriqqa asoslangan yondashuv orqali qanday foydali bo‘lishi mumkinligini o‘rganadi. Hozirgi zamonaviy til o‘qitishda yuqori darajadagi fikrlashni rivojlantirish muhimligi tobora ortib bormoqda (Facione, 2015; Brookfield, 2012). Biroq ko‘plab ESL darslari hanuzgacha grammatikani, lug‘at boyligini va test tayyorgarligini asosiy yo‘nalish sifatida tanlaydi va adabiy matnlarning aqliy rivojga qo‘shadigan hissasini e’tibordan chetda qoldiradi. Ayniqsa, hikoya, drama va poeziya kabi matnlar talabalarda tahlil qilish, talqin etish va bahslashish ehtiyojini yuzaga keltiradi (Lazar, 2008; Maley, 2010). Topshiriqqa asoslangan ta’lim (TBL) bu kabi matnlar atrofida faoliyatlarni o‘quvchiga yo‘naltirilgan tarzda tashkil etish imkonini beradi va talabalarda fikr yuritish, o‘z fikrini asoslash va mavzularni baholash kabi ko‘nikmalarni rivojlantiradi (Ellis, 2003). Ushbu maqola mavjud ilmiy manbalar asosida ESL darslarida adabiyotdan foydalanishni nafaqat til o‘rganish, balki intellektual mustaqillik va reflektiv fikrlashni rivojlantirish vositasi sifatida asoslab beradi.

Bibliografik manbalar

Aliakbari, M., & Sadeghdaghighi, A. (2013). Teachers’ perception of the barriers to critical thinking. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 70, 1–5. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.01.030

Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Longmans, Green.

Chou, P. N. (2016). The effects of literature-based instruction on ESL/EFL students’ critical thinking. International Journal of Teaching and Education, 4(2), 1–17. https://doi.org/10.20472/TE.2016.4.2.001

Facione, P. A. (2015). Critical thinking: What it is and why it counts (2015 update). Insight Assessment. https://www.insightassessment.com

Gelen, İ., & Özer, B. (2017). A study on critical thinking tendencies and factors affecting them. Journal of Education and Learning, 6(2), 43–52. https://doi.org/10.5539/jel.v6n2p43

Lazar, G. (1993). Literature and language teaching: A guide for teachers and trainers. Cambridge University Press.

Ministry of Preschool and School Education of the Republic of Uzbekistan. (2022). National curriculum for foreign languages in general secondary education. Tashkent: MoPSE.

Paul, R., & Elder, L. (2014). The miniature guide to critical thinking: Concepts and tools (7th ed.). Foundation for Critical Thinking.

Richards, J. C., & Rodgers, T. S. (2014). Approaches and methods in language teaching (3rd ed.). Cambridge University Press.

Sulaimon, A. A. (2021). Task-based learning: A review of the theoretical and empirical literature. Asian Journal of Education and Social Studies, 22(1), 15–23. https://doi.org/10.9734/ajess/2021/v22i130531

Ur, P. (2012). A course in language teaching: Practice and theory (2nd ed.). Cambridge University Press.

Zainuddin, S. Z., Pillai, S., & Mokhtar, M. I. (2019). Enhancing critical thinking skills through literature-based instruction: A Malaysian context. Journal of Language and Linguistic Studies, 15(1), 262–275. https://www.jlls.org/index.php/jlls/article/view/1121

Yuklashlar

88 23

Nashr qilingan

Ingliz adabiyoti orqali tanqidiy fikrlashni o‘rgatish: ESL o‘quvchilari uchun topshiriqqa asoslangan yondashuv

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Jumaniyazova, L. 2025. Ingliz adabiyoti orqali tanqidiy fikrlashni o‘rgatish: ESL o‘quvchilari uchun topshiriqqa asoslangan yondashuv. Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika. 3, 6/S (Jun. 2025), 293–300. DOI:https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol3-iss6/S-pp293-300.