Қадимги шарқ диниий-фалсафий таълимотларининг тасаввуф таълимотига таъсири (зардуштийлик дини мисолида)

Алишер Хакимов

doi:10.47689/2181-1415-vol4-iss2/S-pp72-77

Алишер Хакимов Фалсафа фанлари доктори (PhD),доценти в.б., Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol4-iss2/S-pp72-77

Kalit so‘zlar

Қадимги Эрон , Турон , оташпарастлик , зардуштийлик , Салмони Форсий , масиҳийлик , тажалли , маздояснолик , тасаввуф

Annotasiya

Ушбу мақолада инсоният тарихида вужудга келган динлар ва фалсафий таълимотлар ва таркибида “тасаввуф” деб аталмаган бўлса-да, тасаввуф ва ирфонга ўхшаган ғоялар ҳамда ақидалар мавжуд эканлиги очиб берилган. Зеро, ирфоний оҳанглар ҳар бир дину таълимотнинг фалсафий қарашлари эканлиги исботланиб, тасаввуфдан турли дин таълимотлари таъсирини излашга не ҳожат, деган жавоб берилган. Муқаддас китоблар – Таврот, Забур, Инжил ва Қуръони Карим ўртасида умумийлик мавжудлиги назарда тутилган. Лекин динлар таркибидаги турли мазҳабу маслаклар ва фалсафий оқимларни инсонлар яратганлиги, инсон томонидан яратилган нарсада тақлид, такрор ва тажриба бўлади. Демак, турли замон ва маконларда турли диний таълимотлар таркибида пайдо бўлган фалсафий-ирфоний мактаблар ўртасидаги умумийлик ва ўхшашлик ғайритабиий ёки тасодифий ҳодиса эмас, деган хулосага келинган. Барча фалсафий-ирфоний таълимотлар бир-бирига манба бўлиши, таъсир кўрсатиши ё бир-бирини бойитиши мумкинлиги изоҳлаб берилган.

Ko'chirildi

Kuchirilganligi haqida ma'lumot yuk.

Bibliografik manbalar

Холмўминов, Ж. М. (2022). “ҚИЁСИЙ ТАСАВВУФШУНОСЛИК”–ТАСАВВУФ ТАРИХИ ВА ФАЛСАФАСИ ДОИРАСИДАГИ ЯНГИ ФАН СИФАТИДА. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(5), 194-213.

Комилов Н. Тасаввуф. Биринчи китоб. – Тошкент.: “Ёзувчи”, 1996. – Б. 76.

Абдулҳусайн Зарринкўб. Жустужў дар тасаввуфи. Эрон, Душанбе.: “Ирфон”, 1992. – Б. 2.

http://wikipediya.ru.org./wiki/ Салман_аль-Фарсий. Мурожаат қилинган сана 06.02.2023.

Комилов Н. Тасаввуф. Биринчи китоб. – Тошкент.: “Ёзувчи”, 1996. – Б. 16.

http://wikipediya.ru.org./wiki/ Tajalli.

Қисас ул-анбиё. Душанбе: “Ориёно”, 1991. –Б.16.

Шайх Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Тасаввуф ҳақида тасаввур. –Тошкент.: “HILOL-NASHR”, 2022. – Б. 202.

Абдулҳусайн Зарринкўб. Жустужў дар тасаввуфи. Эрон, Душанбе.: “Ирфон”, 1992. – Б. 26.

Саид Нафисий. Сарчашмаи тасаввуф дар Эрон. – Теҳрон, – Б. 35.

Olimjanovich, X. A. (2023, January). МОНИЙ ТАЪЛИМОТИ ВА ТАСАВВУФ ЎЗИГА ХОС ЎХШАШЛИК ВА ФАРҚЛАР. In Proceedings of Scientific Conference on Multidisciplinary Studies (Vol. 2, No. 1, pp. 244-251).

Nazarovich, S. A., & Olimjanovich, X. A. (2022). FEATURES OF PREVENTING METAMORPHOSIS OF SPIRITUAL AND MORAL VALUES IN THE VIRTUALIZATION OF PUBLIC LIFE. International Journal of Early Childhood Special Education, 14(7).

Sanakulov, A. N. (2019). MAINTENANCE OF THE WORLD OUTLOOK SECURITY IN THE INFORMATION SOCIETY. Социосфера, (4), 54-57.

Санакулов, А. Н. (2022, January). ВЫРАБОТКА ИНФОРМАЦИОННОГО ИММУНИТЕТА-КАК ЗАЛОГ ПОВЫШЕНИЯ ИНФОРМАЦИОННОЙ КУЛЬТУРЫ ЛЮДЕЙ. In Multidiscipline Proceedings of Digital Fashion Conference (Vol. 2, No. 1).

Абсатторов, Б. М. (2022). ТАСАВВУФ–ЎЗ-ЎЗИНИ ТАКОМИЛЛАШТИРИШ ВА ҲАҚИҚАТНИ БИЛИШ ЙЎЛИ СИФАТИДА. Gospodarka i Innowacje., 30, 167-173.

Khakimov, A. (2021). THE ROLE OF POLITICAL AND LEGAL CULTURE IN ENSURING CIVIC RESPONSIBILITY IN SOCIETY. Berlin Studies Transnational Journal of Science and Humanities, 1(1.2 Historical sciences).

Nizomi, A. B. M., & Al-Khorazmi, K. A. O. (2022). Sufism as a way of self-implementation and knowledge of the truth. Asian Journal of Multidimensional Research, 11(11), 199-204.

Qaxxorova, M. (2022). БИОЭТИКА ИНСОН ҲАЁТИЙ ФАОЛИЯТИНИНГ АМАЛИЙ ФАЛСАФАСИ СИФАТИДА. NamDU.

Qaxxorova, M. (2022). ЖАДИДЧИЛИК ТАЪЛИМОТИДА ЖАМИЯТ МУҲИТИНИ АХЛОҚИЙ МЕЪЁРЛАШТИРИШНИНГ ЎЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ. Теория и практика современной науки.

Qaxxorova, M. (2022). Ma’naviy tarbiya strategiyasi. Ўзбекистон халқаро ислом академияси нашриёт-матбаа.

Mamarasulovich, A. B. (2022). RELIGIOUS AND PHILOSOPHICAL ASPECTS OF HUMAN MORAL DEVELOPMENT. Conferencea, 197-201.

Nizomi, A. B. M., & Al-Khorazmi, K. A. O. (2022). Sufism as a way of self-implementation and knowledge of the truth. Asian Journal of Multidimensional Research, 11(11), 199-204.

Абсатторов, Б. (2019). ШАХС МАЪНАВИЙ-АХЛОҚИЙ БАРКАМОЛЛИГИ МЕЗОНЛАРИНИНГ ФАЛСАФИЙ ТАЛҚИНЛАРИ. Scienceweb academic papers collection.

MAMARASULOVICH, A. B. (2020). ИНСОН ФАОЛИЯТИДА АХЛОҚИЙ МЕЪЁРЛАРНИ ШАКЛЛАНТИРИШ МЕЗОНЛАРИ. Вестник Каракалпакского государственного университета им. Бердаха.

Mukhammadievich, K. J., & Mamarasulovich, A. B. (2022). POSITION OF AL-FARABI AND IBN SINA IN THE CONFLICT OF PHILOSOPHY AND SUFISM. Conferencea, 46-56.

Mukhammadievich, K. J., Mamarasulovich, A. B., & Olimjanovich, X. A. (2022, December). THE POSITION OF AL-FARABI AND IBN SINA IN THE CONTROVERSY OF THE HISTORY OF PHILOSOPHY AND SUFISM. In E Conference Zone (pp. 17-25).

Abdukarimovna, K. G. (2022). YOSHLAR O‘RTASIDA JINOYATCHILIK VAHUQUQBUZARLIKLARNI OLDINI OLISH DOLZARB MASALA.

Каримова, Г. А. (2022). ГЛОБАЛЛАШУВ ДАВРИДА ЖАМИЯТ МАЪНАВИЙ ХАВФСИЗЛИГИГА ТАҲДИДЛАР. ILM-FAN TARAQQIYOTIDA ZAMONAVIY QARASHLAR: MUAMMO VA YECHIMLAR, 3, 13-15.

Абдурахмонов, У. У. (2023, January). ЁШЛАР ОНГГИДА ТАДБИРКОРЛИК ФАОЛИЯТИНИ РИВОЖЛАНТИРИШДА ИНТЕЛЛЕКТУАЛ САЛОҲИЯТНИ ОШИРИШ МЕХАНИЗМЛАРИ. In Proceedings of Scientific Conference on Multidisciplinary Studies (Vol. 2, No. 1, pp. 262-272).

Абдурахмонов, У. У. (2023). РОЛЬ ИНТЕЛЛЕКТУАЛЬНОГО ПОТЕНЦИАЛА В РАЗВИТИИ ТВОРЧЕСКИХ КАЧЕСТВ У МОЛОДЁЖИ В ОБЩЕСТВЕ. International journal of advanced research in education, technology and management, 2(1).

Каримова, Г. (2023, January). ГЛОБАЛЛАШУВ ШАРОИТИДА МАФКУРАВИЙ ЭҲТИЁЖНИНГ ОРТИШИ. In Proceedings of International Conference on Modern Science and Scientific Studies (Vol. 2, No. 1, pp. 293-303).

Absattorov Baxtiyor Mamarasulovich. (2023). YOSH AVLODNI MILLIY VA UMUMINSONIY QADRIYATLAR RUHIDA TARBIYALASH–XALQIMIZ TARBIYAVIY AN’ANALARINING О‘ZIGA XOS JIHATLARI SIFATIDA. Proceedings of Scientific Conference on Multidisciplinary Studies, 2(1), 273–281.

Каххарова, М. М. (2000). Ворислик халк одоб кадриятларини шакалмантиришнинг мухим омили.

Yuklashlar

116 91

Nashr qilingan

2023-02-20

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Хакимов , А. (2023). Қадимги шарқ диниий-фалсафий таълимотларининг тасаввуф таълимотига таъсири (зардуштийлик дини мисолида). Jamiyat Va Innovatsiyalar, 4(2/S), 72–77. https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol4-iss2/S-pp72-77