Ерлардан фойдаланиш ва муҳофаза қилиш билан боғлиқ жиноятларнинг объектив белгилари таҳлилига оид айрим мулоҳазалар

Фарҳод  Марданов

doi:10.47689/2181-1415-vol4-iss6/S-pp191-205

Фарҳод Марданов Мустақил изланувчи, Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш Академияси

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol4-iss6/S-pp191-205

Kalit so‘zlar

ер / ер ресурслари / ер фонди / ер участкаси / экологик ҳуқуқий онг / жиноий жавобгарликдан озод этиш / ерга бўлган ҳуқуқни сотиш

Annotasiya

Мақолада муаллиф томонидан ерлардан фойдаланиш ва муҳофаза қилиш билан боғлиқ жиноятларнинг объектив белгилари таҳлилига оид айрим мулоҳазалар баён қилинган. Шунингдек, муаллиф таъкидлашича бугунги кунда ер ва ундан фойдаланиш стратегик аҳамият касб этади. Шундай бўлса-да, бозор иқтисодиёти шароитида мулкчиликнинг турли хил шакллари асосида хўжалик фаолиятини юритаётган субъектлар, мансабдор шахс ва фуқаролар томонидан миллий бойлигимиз бўлган ерларни муҳофаза қилиш ва улардан оқилона фойдаланиш тартибини бузиш ҳолатлари амалиётда кўплаб учраб турибди. Бунга тегишли қонунчиликдаги бўшлиқлар, мавжуд қонунчиликни ҳаётга татбиқ этиш механизмининг шаклланмаганлиги, ҳуқуқ субъектларининг экологик ҳуқуқий онги ва маданияти етарли даражада эмаслиги асосий сабаб бўлмоқда. Бу эса ерлардан фойдаланиш соҳасида турли қонунбузарликлар содир этилишига олиб келмоқда. Шу жиҳатдан мазкур турдаги жиноятлар учун жавобгарлик белгилашда қилмишнинг объектив белгиларини тадқиқ этиш муҳим аҳамиятга эга. Муаллиф ушбу мавзуни тадқиқ қилиб, Ер участкасига ёки унинг бир қисмига бўлган ҳуқуқни сотиш ёхуд қонунга хилоф равишда бошқача тарзда ўзга шахсга бериш жиноятини содир этган шахс ўз айбига иқрор бўлса, жабрланувчи билан ярашса ва етказилган зарарни бартараф этса, жиноий жавобгарликдан озод этилиши мумкинлигига оид қоиданинг киритилиши мақсадга мувофиқлигини асослантирган.

Ko'chirildi

Kuchirilganligi haqida ma'lumot yuk.

Bibliografik manbalar

Севрюков А.П. Хищение имущества: криминологические и уголовно-правовые аспекты. – М.: Экзамен, 2004. – С. 107.

Р.Кенжаев. Ўзбекистон Республикасида ерларни муҳофаза қилишнинг ҳуқуқий муаммолари. Монография. – Масъул муҳаррир: юридик фанлар доктори, проф. Ш.Ҳ.Файзиев. – Тошкент: ТДЮИ нашриёти, 2010. – Б.6.

2020 йил 1 февраль куни Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратурада Ер майдонларидан ноқонуний фойдаланиш ва эгаллаб олишнинг олдини олиш бўйича республика комиссиясининг кенгайтирилган йиғилиши материаллари. https://huquq.uz/2020/02/06/er-bilan-bo-li-zhinoyatlar-ta-lil-ilindi

Жиноят ҳуқуқи. Махсус қисм: Дарслик. Қайта ишланган ва тўлдирилган иккинчи нашри/Р.Кабулов, А.Отажонов ва бошқ.; Масъул муҳаррир Ш.Т.Икрамов. – Т.: Ўзб. Респ. ИИВ Акад., 2016. –Б.599.

Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекси. Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 03/22/810/1095-сон. https://lex.uz/docs/97664#4775713

М.Х.Рустамбаев, Қ.Р.Абдурасулова, Б.Ж.Ахраров. Ўзбекистон Республикаси Жиноят ҳуқуқи Концепцияси ва доктринасини ривожлантириш муаммолари. БВ-Ф7-007-016 рақамли давлат гранти асосида чоп этилган.–Т.: ТДЮИ нашриёти, 2011. -166 бет. –Б.92.

М.Усмоналиев, Жиноят ҳуқуқи. Умумий қисм. Олий ўқув юртлари учун дарслик.—Т., “Янги аср авлоди”, –Б.16.

М.Ҳ.Рустамбоев, Жиноят ҳуқуқи (Умумий қисм). Олий ўқув юртлари учун дарслик. Т.: “ILM ZIYO”, 2005, Б.18.

Ўзбекистон Республикасининг Ер кодекси. Қонунчилик маълумотлари миллий базаси, 21.04.2021 й., 03/21/683/0375-сон, 17.08.2021 й., 03/21/708/0799-сон; 07.06.2022 й., 03/22/775/0477-сон; 30.06.2022 й., 03/22/782/0576-сон. https://lex.uz/docs/152653

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 27 августдаги “Ер участкаларини давлат ва жамоат эҳтиёжлари учун доимий фойдаланишга ажратишнинг маъмурий регламентини тасдиқлаш тўғрисида”ги 543-сон қарори. https://lex.uz/docs/5606671

Ўзбекистон Республикасининг “Фермер хўжалиги тўғрисида”ги қонуни. https://lex.uz/acts/275195

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Қишлоқ хўжалигига мўлжалланган ер участкаларини ижарага бериш тартибига доир норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни тасдиқлаш тўғрисида”ги қарори. https://lex.uz/docs/5739815

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2021 йил 8 июндаги “Ер муносабатларида тенглик ва шаффофликни таъминлаш, ерга бўлган ҳуқуқларни ишончли ҳимоя қилиш ва уларни бозор активига айлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ–6243-сон Фармони. https://lex.uz/docs/5450176

Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 16 ноябрдаги 911-сон қарори. https://lex.uz/docs/4597630#4598101

Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси (Иккинчи қисм) https://lex.uz/docs/180552

Ўзбекистон Республикасининг Фуқаролик кодекси (Биринчи қисм) https://lex.uz/acts/111189

Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 17 июндаги “Қишлоқ хўжалигида ер ва сув ресурсларидан самарали фойдаланиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ–5742-сон Фармони. https://lex.uz/ru/docs/4378526

Yuklashlar

51 17

Nashr qilingan

2023-08-07

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Марданов, .Ф. 2023. Ерлардан фойдаланиш ва муҳофаза қилиш билан боғлиқ жиноятларнинг объектив белгилари таҳлилига оид айрим мулоҳазалар. Jamiyat va innovatsiyalar . 4, 6/S (Aug. 2023), 191–205. DOI:https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol4-iss6/S-pp191-205.