Jinoyat protsessida advokatlik sirining muhim jihatlari: O‘zbekiston qonunchiligi va xalqaro tajriba

  • Tadqiqotchi, huquq magistri, Toshkent davlat yuridik universiteti

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol6-iss7/S-pp116-128

Kalit so‘zlar

advokatlik siri , maxfiylik , jinoyat protsessi , O‘zbekiston Respublikasi , xalqaro standartlar , qiyosiy huquq , Fransiya , Germaniya , kasbiy etika , advokatura faoliyati , Inson huquqlari bo‘yicha Yevropa sudi , jinoyat-protsessual kafolatlar , intizomiy javobgarlik , jinoiy javobgarlik , himoya huquqi

Annotasiya

Advokatlik siri adolatning asosiy tamoyillaridan biri bo‘lib, ayniqsa jinoyat protsessida himoyachi va mijoz o‘rtasidagi ishonchni ta’minlaydi. Ushbu maqolada O‘zbekiston Respublikasida advokatlik siri bo‘yicha amaldagi qonunchilik — advokat tomonidan mijozdan olingan ma’lumotlarning maxfiyligini tartibga soluvchi normativ hujjatlar va axloq kodekslari — tahlil qilinadi. Fransiya va Germaniya misolida xalqaro yondashuvlarga qiyosiy tahlil beriladi; bu mamlakatlarda advokatning kasbiy siri jamoat tartibi masalasi sifatida e’tirof etilib, mutlaq huquq sifatida himoya qilinadi va uni buzish qat’iy javobgarlikka olib keladi. Maqolada xalqaro standartlar (BMTning Yuridik kasb vakillarining roli to‘g‘risidagi Asosiy tamoyillar) hamda Inson huquqlari bo‘yicha Yevropa sudi amaliyoti ko‘rib chiqilib, advokat va mijoz muloqotining maxfiyligi adolatli sudlovning poydevori ekanligi ta’kidlanadi. Tadqiqot metodologiyasi qonunchilik, doktrina va sud amaliyotini kompleks tahlil qilishga tayangan bo‘lib, advokatlik sirini ta’minlashdagi bo‘shliqlar va yutuqlarni aniqlash imkonini berdi. Natijada, O‘zbekistonda maxfiylik kafolatlarining hozirgi holati yuzasidan xulosalar chiqarildi hamda milliy amaliyotni xalqaro standartlarga moslashtirish bo‘yicha, jumladan protsessual kafolatlarni kuchaytirish va advokatlik sirini buzganlik uchun javobgarlikni oshirishga doir tavsiyalar berildi. Olingan natijalar advokatura sohasidagi qonunchilik va huquqni qo‘llash amaliyotini yanada takomillashtirishga xizmat qilishi mumkin.

Ko'chirildi

Kuchirilganligi haqida ma'lumot yuk.

Bibliografik manbalar

Основные принципы ООН о роли юристов (1990) https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/basic-principles-role-lawyers

Закон Республики Узбекистан «Об адвокатуре» https://lex.uz/docs/58372

Правила профессиональной этики адвокатов https://nrm.uz/contentf?doc=545534_pravila_professionalnoy_etiki_advokatov_(prilojenie_n_8_k_resheniyu_ii_konferencii_palaty_advokatov_ruz_ot_27_09_2013_g_)&products=1_vse_zakonodatelstvo_uzbekistana

Prof. Dr. Lorena Bachmaier “A Plea for Common Standards on the Lawyer-Client Privilege in EU Cross-Border Criminal Proceedings in Light of Advancing Digitalisation” https://eucrim.eu/articles/a-plea-for-common-standards-on-the-lawyer-client-privilege/#:~:text=The%20Strasbourg%20Court%20has%20repeatedly,incrimination.3%20Any

Закон Республики Узбекистан «О гарантиях адвокатской деятельности и социальной защите адвокатов» https://lex.uz/uz/docs/1321

Article 2 of the National Rules of Procedure (Règlement Intérieur National, RIN) of the French Bar Council https://www.dlapiperintelligence.com/legalprivilege/insight/index.html?c=FR&t=#:~:text=The%20lawyer%20professional%20secrecy%20is,absolute%20and%20unlimited%20in%20time

The German Code of Criminal Procedure (StPO) https://www.lexmundi.com/guides/attorney-client-privilege-guide/jurisdictions/europe/germany/#:~:text=proceedings%20also%20apply%20in%20criminal,to%20testify%20against%20their%20client

Международный пакт о гражданских и политических правах https://www.un.org/ru/documents/decl_conv/conventions/pactpol.shtml

ECtHR, 16 December 1992, Niemietz v. Germany, Appl. no. 13710/88

ECtHR, 25 March 1992, Campbell v. United Kingdom, Appl. no. 13590/88, para. 46. On the impact of the ECtHR’s case law and the lawyer-client privilege in common law systems, see J. Auburn, Legal Professional Privilege: Law and Theory, 2000, pp. 37 ff

ECtHR, 27 April 2017, Sommer v. Germany, Appl. no. 73607/13, para. 56;

ECtHR Finds Ukraine Violated Right to Private Life (Brief, March 2025) https://asil.org/ILIB/ecthr-finds-ukraine-violated-right-respect-private-life#:~:text=Additionally%2C%20the%20ECtHR%20ruled%20that,clear%20and%20precise%20legal%20standards

DLA Piper – Legal Professional Privilege (France). Обзор законодательства Франции о профессиональной тайне адвоката (обязательность, абсолютность и неограниченность во времени, положения ст.66-5 Закона 1971 г.) https://www.dlapiperintelligence.com/legalprivilege/insight/index.html?c=FR&t=#:~:text=In%20application%20of%20this%20principle%2C,19.245

Violation of private secrets (Section 203, German Criminal Code) https://www.lewik.org/term/15709/violation-of-private-secrets-section-203-german-criminal-code/#:~:text=,in%20his%20capacity%20as%20a

Yuklashlar

27 14

Nashr qilingan

Jinoyat protsessida advokatlik sirining muhim jihatlari: O‘zbekiston qonunchiligi va xalqaro tajriba

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Xakimova, K. (2025). Jinoyat protsessida advokatlik sirining muhim jihatlari: O‘zbekiston qonunchiligi va xalqaro tajriba. Jamiyat Va Innovatsiyalar, 6(7/S), 116–128. https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol6-iss7/S-pp116-128