Maqol va matallar yordamida talabalarning leksik kompetensiyasini rivojlantirish va ularning lug‘at boyligini tizimli ravishda boyitish:nutq madaniyatini shakllantirishda integrativ yondashuv

  • Tayanch doktorant, O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol3-iss7/S-pp11-22

Kalit so‘zlar

leksik kompetentlik , maqollar , naqllar , o‘qitish metodikasi , til ifodalari , kommunikativ ko‘nikmalar , til madaniyati , ta’lim jarayoni

Annotasiya

Talabalarning leksik kompetensiyasini rivojlantirish ta’lim jarayonining muhim jihati hisoblanadi, chunki yuqori darajadagi so‘z boyligiga ega bo‘lish muvaffaqiyatli muloqot qilish va tilni chuqur tushunishga yordam beradi. Lug‘at boyligini oshirishning samarali usullaridan biri xalq donishmandligi va tilning madaniy xususiyatlarini aks ettiruvchi maqol va matallardan foydalanishdir. Tadqiqotda o‘quv jarayonida maqol va matallardan foydalanishning pedagogik yondashuvlari tahlil qilinadi. Maqolada talabalarning til konstruksiyalarini idrok etishi, shuningdek, ularning muloqot ko‘nikmalarini rivojlantirishga ta’siri tahlil qilindi. Adabiyotlar sharhi til o‘qitish metodikasi sohasidagi tadqiqotlarni, leksikani o‘zlashtirishning psixologik jihatlarini va til kompetensiyasini shakllantirishda naql va maqollarning rolini tadqiq qilishni o‘z ichiga oladi. Maqollarning ta’limga ta’siri va ta’lim kontekstidagi ahamiyatini o‘rgangan tadqiqotchilarning ishlari ko‘rib chiqildi. Tadqiqotda semantik tahlil, o‘qitish metodikasini qiyosiy o‘rganish hamda maqollarning ta’lim faoliyatida amaliy qo‘llanilishini kuzatish metodlaridan foydalanildi. Natijalar ushbu yondashuvning talabalar lug‘atini boyitish va til savodxonligini oshirishda samarali ekanligini tasdiqlaydi.

Bibliografik manbalar

Alquahtani M. The importance of vocabulary in language learning and how to be taught // International Journal of Teaching and Education. – 2015. – Vol. 3, № 3. – P. 21–34.

Folse K. Myths about teaching and learning second language vocabulary: what research says // TESL Reporter. – 2004. – Vol. 37, № 2. – P. 1–13.

Forbes Quotes. Thoughts On The Business Of Life // Forbes: сайт. – URL: https://www.forbes.com/quotes/9313/ (дата обращения: 17.05.2025).

O‘zbek xalk maqollari. Odob va odobsizlik haqida maqollar. URL: https://www.ziyouz.com/portal-haqida/xarita/uzbek-xalq-ogzaki-ijodi/uzbek-xalq-maqollari/odob-va-odobsizlik-haqida-maqollar (дата обращения: 17.05.2025).

Rajapova, G. The role of proverbs in the development of lexical competence: a comprehensive analysis // ACTA NUUz. – 2024. – Т. 1, № 1.7. – С. 168–170. – URL: https://journalsnuu.uz/index.php/1/article/view/3545 (дата обращения: 17.05.2025).

Russian-English Dictionary of Proverbs and Sayings / Alexander Margulis . Asia Kholodnaya. Jefferson, North Carolia and London: Mcfarland and Compagny, Inc., Publishers, 2000. 487 p.

Wilkins D. Linguistics in language teaching. London : Edward Arnold, 1972. – 243 p.

Мадрахимова, Ш.Р. Лексик компетенсия ва уни ривожлантириш усуллари (хорижий тилларни ўрганиш мисолида) // Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences. – 2024. – Vol. 4, № 8. – С. 303-308

Мещерякова Е.В., Штепо М.А. Формирование лексической компетенции у учащихся старших классов на основе онлайн платформы Kahoot// Мир науки, культуры, образования, Т. 2 (75), 2019, С. 304-306.

Осадчая И.В., Леско Е.С. Лексическая компетенция как языковая основа обучения иностранному языку младших школьников // Проблемы современного педагогического образования. – 2018. – №1. – С.274-277.

Шамов А.Н. Иноязычная лексическая компетенция в структуре компетентностной парадигмы обучения языку // Иностранные языки в школе. – 2019. – № 4. – С. 2–10

Шомақсудов Ш., Шораҳмедов Ш. Нега шундай деймиз: Ўзбек мақолларининг изоҳли луғати. Тошкент: Ғ. Ғулом номидаги Адабиёт ва санъат нашриёти, 1988. – 352 б.

Шомақсудов Ш., Шораҳмедов Ш. Хикматнома:узб.маколларининг изохли лугати.-Т.:Узб. Совет Энсиклопедияси Бош редаксияси, 1990,- 528 б

Yuklashlar

32 19

Nashr qilingan

Maqol va matallar yordamida talabalarning leksik kompetensiyasini rivojlantirish va ularning lug‘at boyligini tizimli ravishda boyitish:nutq madaniyatini shakllantirishda integrativ yondashuv

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Rajapova, G. 2025. Maqol va matallar yordamida talabalarning leksik kompetensiyasini rivojlantirish va ularning lug‘at boyligini tizimli ravishda boyitish:nutq madaniyatini shakllantirishda integrativ yondashuv. Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika. 3, 7/S (Aug. 2025), 11–22. DOI:https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol3-iss7/S-pp11-22.