Tarjima qilingan bayonotning til madaniyatiga mosligi: tarjima qilingan madaniyatlarga pragmatik moslashish

  • PhD, dotsent, Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol3-iss6-pp52-57

Kalit so‘zlar

translation , pragmatic adaptation , language culture , illocutionary force , discourse markers , cultural realia , Uzbek language , Karakalpak language , Russian language , English language

Annotasiya

Ushbu maqola ingliz tilidan o‘zbek, qoraqalpoq va rus tillariga qilingan tarjimalarda bayonotning til madaniyatiga mosligini va pragmatik moslashish jarayonlarini chuqur tahlil qiladi. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatdiki, o‘zbek va qoraqalpoq tarjimalarida bayonot yumshoqlik, bilvositalik va hurmat kategoriyasi orqali moslashtiriladi, rus tarjimalarida esa inglizcha bayonotning bevosita ohangi saqlanadi. Shuningdek, maqolada illokutiv kuch, diskurs markerlari va madaniy realiyalarning tarjimada transformatsiyasi, madaniy kontekstga moslashishi, hamda tarjimaning sifatini belgilovchi strategiyalar keng tahlil qilinadi. Tadqiqot nazariy va amaliy jihatdan tarjima jarayonida pragmatik-madaniy ekvivalentlikni ta’minlash zarurligini tasdiqlaydi.

Bibliografik manbalar

Baker, M. (2018). In other words: A coursebook on translation. Routledge.

Brown, P. (1987). Politeness: Some universals in language usage (Vol. 4). Cambridge university press.

Esemuratova, R., Kalendarova, M., Japaqova, R.: Qaraqalpaq tiliniń túsindirme sózligi. Qaraqalpaqstan baspası. Nókis (1982)

Hatim, B., & Mason, I. (1997). The translator as communicator. Routledge.

Katan, D. (2018). Defining culture, defining translation. In The Routledge handbook of translation and culture (pp. 17-47). Routledge.

Leech, G. N. (2014). The pragmatics of politeness. Oxford University Press.

Newmark, P. (1988). A textbook of translation (Vol. 66, pp. 1-312). New York: Prentice hall.

Xakimovna, A. S. (2025). O ‘ZBEK TILIDA NUTQ MADANIYATI VA STILISTIKA MASALALARI. TADQIQOTLAR, 71(1), 213-217.

Toshpo‘latov, A. M. (2025). O ‘ZBEK TILI MULOQOTIDA PRAGMATIK BAHONING O ‘RNI. AMERICAN JOURNAL OF EDUCATION AND LEARNING, 3(6), 1188-1192.

Исмаилова, Ф. А., & Манцаева, А. Н. (2022). ЛИНГВИСТИЧЕСКИЙ ЭТИКЕТ: РАССМОТРЕНИЕ С ПРАГМАТИЧЕСКОЙ ТОЧКИ ЗРЕНИЯ. ЧЕЧЕНСКОГО ГОСУДАРСТВЕННОГО ПЕДАГОГИЧЕСКОГО УНИВЕРСИТЕТА, 7.

Мамаджанова, Г. (2024). ЯЗЫК КАК ФАКТОР ФОРМИРОВАНИЯ КУЛЬТУРНЫХ КОДОВ. Farg'ona davlat universiteti, (3), 323-323.

Yuklashlar

0 0

Nashr qilingan

Tarjima qilingan bayonotning til madaniyatiga mosligi: tarjima qilingan madaniyatlarga pragmatik moslashish

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Jumamuratova, R. 2025. Tarjima qilingan bayonotning til madaniyatiga mosligi: tarjima qilingan madaniyatlarga pragmatik moslashish. Xorijiy lingvistika va lingvodidaktika. 3, 6 (Nov. 2025), 52–57. DOI:https://doi.org/10.47689/2181-3701-vol3-iss6-pp52-57.