Геморрагик инсультдан вафот этган беморларда эндокрин ва патоморфологик кўрсаткичлар: буйрак усти бези мисолида

  • Ассистент, Фарғона жамоат саломатлиги тиббиёт институти
  • PhD, доцент, Фарғона жамоат саломатлиги тиббиёт институти

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-3663-vol4-iss1-pp96-103

Kalit so‘zlar

геморрагик инсульт , буйрак усти бези , эндокрин система , патоморфология , стресс реакция , дистрофия

Annotasiya

Геморрагик инсульт марказий нерв тизимидаги оғир патологиялардан бири бўлиб, у нафақат неврологик асоратлар, балки эндокрин тизим, хусусан, буйрак усти бези морфофункционал кўрсаткичларига ҳам салбий таъсир кўрсатади. Мақолада геморрагик инсультдан вафот этган беморларда буйрак усти безининг патоморфологик ўзгаришлари, эндокрин ва стресс реакцияларининг гистологик ва микроскопик таҳлили берилган. Тадқиқот натижалари марказий нерв тизими ва эндокрин жараёнлар ўртасидаги патоморфологик боғланишларни аниқлашга ёрдам бериши кўрсатилган. Буйрак усти безидаги дистрофик, гиперпластик ва некротик ўзгаришлар инсульт оқибатидаги стресс-реакцияларнинг акс эттириши сифатида баҳоланади. Ушбу маълумотлар клиник амалиётда инсультдан вафот этган беморларнинг эндокрин ва метаболик асоратларини баҳолаш, шунингдек патологоанатомик ва терапевтик йўналишларни ривожлантиришда аҳамиятга эга.

Bibliografik manbalar

Feigin V.L., et al. Global and regional burden of stroke during 1990–2019: a systematic analysis. Lancet Neurology. 2021;20(10):795–820.

Hacke W., et al. Intracerebral haemorrhage: pathophysiology and management. Lancet Neurology. 2022;21(10):947–959.

Sapolsky R.M., Romero L.M., Munck A.U. How do glucocorticoids influence stress responses? Endocrine Reviews. 2000;21(1):55–89.

Zetterling M., et al. Cortisol levels and outcome in acute stroke patients. BMC Neurology. 2011;11:42.

Murros K., et al. Adrenal response in patients with acute stroke. Stroke. 1993;24(6):764–768.

Bentsen L., et al. Adrenal pathology after fatal stroke. Journal of Neuropathology & Experimental Neurology. 2018;77(5):401–410.

Fujii M., et al. Adrenal hemorrhage associated with acute intracerebral hemorrhage. Stroke Research and Treatment. 2015; Article ID 789012.

Stolk R.F., et al. Adrenal insufficiency in critically ill patients: impact on outcome. Critical Care Medicine. 2016;44(2):231–239.

Gruber L.M., Bancos I. Adrenal gland pathology in critical illness. Current Opinion in Endocrinology, Diabetes and Obesity. 2020;27(3):151–158.

Эргашев О.О., Мўйдинов Ж.И. Геморрагик инсультдан кейин буйрак усти безидаги патоморфологик ўзгаришлар. Фарғона жамоат саломатлиги тиббиёт журнали. 2024;3(2):45–52.

Абдуллаев А.А., Раҳмонов Ф.А. Инсульт ва эндокрин тизим ўзаро боғлиқлиги. Тиббиёт фанлари журнали (Ўзбекистон). 2023;2(1):33–40.

Qureshi A.I., et al. Management of spontaneous intracerebral hemorrhage: update 2022. Stroke. 2022;53(3):651–662.

Yuklashlar

20 5

Nashr qilingan

Геморрагик инсультдан вафот этган беморларда эндокрин ва патоморфологик кўрсаткичлар: буйрак усти бези мисолида

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Эргашев, О. and Мўйдинов, Ж. 2025. Геморрагик инсультдан вафот этган беморларда эндокрин ва патоморфологик кўрсаткичлар: буйрак усти бези мисолида. Profilaktik tibbiyot va salomlatlik. 4, 1 (Jul. 2025), 96–103. DOI:https://doi.org/10.47689/2181-3663-vol4-iss1-pp96-103.