Maktabgacha yoshdagi bolalarda uchraydigan mahdudlik holatlarini bartaraf etishning takomillashtirilgan metodikasi

Dinora Ma’matqulova

doi:10.47689/2181-1415-vol6-iss8/S-pp93-100

Dinora Ma’matqulova O‘qituvchi, Osiyo texnologiyalar universiteti

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol6-iss8/S-pp93-100

Kalit so‘zlar

maktabgacha yosh , nutqiy cheklanish , logopedik mashg‘ulot , multimedia texnologiyalari , interaktiv o‘yin , kommunikativ yondashuv , multisensor metod , art-terapiya , inklyuziv ta’lim , nutq rivojlanishi

Annotasiya

Ushbu maqolada maktabgacha yoshdagi bolalarda uchraydigan nutqiy cheklanishlarni bartaraf etish masalasi ko‘rib chiqilgan. Tadqiqot maqsadi an’anaviy logopedik yondashuvlarni zamonaviy metodlar bilan taqqoslab, ularning samaradorligini ilmiy asoslashdan iborat. Tadqiqot davomida 40 nafar boladan iborat nazorat va tajriba guruhlari shakllantirilib, 6 oy davomida turli mashg‘ulotlar tashkil etildi. Tajriba guruhida multimedia texnologiyalari, interaktiv o‘yinlar, kommunikativ yondashuv, multisensor mashqlar va art-terapiya elementlari qo‘llanildi. Natijalar shuni ko‘rsatdiki, zamonaviy metodlar nutqiy rivojlanish ko‘rsatkichlarini sezilarli darajada yaxshiladi: fonetik-fonematik rivojlanish 40% dan 83% gacha, grammatik to‘g‘rilik 75% gacha, lug‘at boyligi esa 40% o‘sishga erishdi. Tadqiqot zamonaviy metodlarning yuqori samaradorligini tasdiqladi hamda maktabgacha ta’lim muassasalarida logopedik ishlarni tashkil etishda amaliy tavsiyalar ishlab chiqildi.

Ko'chirildi

Kuchirilganligi haqida ma'lumot yuk.

Bibliografik manbalar

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti. (2017). 2017–2021-yillarga mo‘ljallangan Harakatlar strategiyasi. Toshkent.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi. (2019). Maktabgacha ta’lim tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi. Toshkent.

Bruner, J. (1995). Child’s Talk: Learning to Use Language. Oxford: Oxford University Press.

Chomsky, N. (2000). New Horizons in the Study of Language and Mind. Cambridge: Cambridge University Press.

Filicheva, T. B., & Chirkina, G. V. (1990). Logopediya: Preodoleniye obshchego nedorazvitiya rechi u detey doshkol’nogo vozrasta. Moskva: Prosveshchenie.

Levina, R. E. (1981). Osnovy logopedii. Moskva: Prosveshchenie.

Luriya, A. R. (1974). Osnovy neyropsikhologii. Moskva: MGU.

Snow, C. E. (2010). Early childhood language development. Journal of Child Development, 81(3), 765–779.

Tumanova, T. V. (2012). Korrektsionnaya pedagogika i logopediya: Sovremennye podkhody k razvitiya rechi doshkol’nikov. Sankt-Peterburg: Piter.

Vygotsky, L. S. (1978). Mind in Society: The Development of Higher Psychological Processes. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Zimnyaya, I. A. (2001). Psikhologiya obucheniya detey doshkol’nogo vozrasta. Moskva: Akademiya.

Yuklashlar

27 11

Nashr qilingan

2025-08-25

Maktabgacha yoshdagi bolalarda uchraydigan mahdudlik holatlarini bartaraf etishning takomillashtirilgan metodikasi

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Ma’matqulova, D. (2025). Maktabgacha yoshdagi bolalarda uchraydigan mahdudlik holatlarini bartaraf etishning takomillashtirilgan metodikasi. Jamiyat Va Innovatsiyalar, 6(8/S), 93–100. https://doi.org/10.47689/2181-1415-vol6-iss8/S-pp93-100