Шикастланишдан кейинги риносинуситда бурун шиллиқ қаватининг гистокимёвий хусусиятлари

  • Ассистент, Фарғона жамоат саломатлиги тиббиёт институти
  • Тиббиёт фанлари доктори, профессор, Андижон давлат тиббиёт институти

DOI

https://doi.org/10.47689/2181-3663-vol4-iss1-pp57-65

Kalit so‘zlar

гистокимёвий тадқиқот , бурун шиллиқ қавати , ШИФФ-мусбат тузилмалар , Ван Гизон бўёғи

Annotasiya

Бурун тўсиғи шикастланишидан кейин ривожланувчи сурункали риносинуситларда бурун бўшлиғи шиллиқ қаватида гипоаэрация ва ҳаво йўллари деформацияси кузатилади. Узоқ давом этувчи сурункали гипоксия таъсирида шиллиқ қават стромасида фибробластлар пролиферацияси кучайиб, нордон мукополисахаридларнинг тўпланиши билан кечади. Шунинг натижасида кислота муҳитида қуюқ муциноз суюқликнинг туриб қолиши, шиллиқ қаватнинг мукоид ва фибриноид бўкиш ҳолатлари юзага келади. Бу ўзгаришлар шиллиқ қаватда нордон мукополисахаридлар миқдорининг ортишига, гистоархитектоник тузилмаларнинг бузилишига ва толали элементлар дезорганизациясига олиб келади. Оқибатда хаотик жойлашган дағал толали тузилмалар шаклланади. Шунингдек, ШИФФ-мусбат тузилмаларнинг кўпайиши кўп ҳолларда нордон мукополисахаридларнинг ортиқча тўпланиши ва шиллиқ қаватда дағал фуксинофил толаларнинг кўпайиши билан уйғунликда кечиши аниқланди.

Bibliografik manbalar

Fokkens WJ, Lund VJ, Hopkins C, et al. European Position Paper on Rhinosinusitis and Nasal Polyps 2020. Rhinology 58(Suppl S29): 1–464, 2020.

Orlandi RR, Kingdom TT, Smith TL, et al. International Consensus Statement on Allergy and Rhinology: Rhinosinusitis 2021. Int Forum Allergy Rhinol 11(3): 213–739, 2021.

Giacomelli F, Barillari MR, Gioacchini FM, et al. Structural changes of nasal mucosa in chronic rhinosinusitis: a systematic review. Laryngoscope Investig Otolaryngol 5(6): 1162–1170, 2020.

Wagner Mackenzie B, Bassiouni A, Vreugde S, Wormald P-J. Remodeling in chronic rhinosinusitis: mechanisms and clinical implications. J Clin Med 10(8): 1609 (1–18), 2021.

Zhang Y, Wang C, Han D, Bachert C. Roles of hypoxia and HIF-1α in chronic rhinosinusitis. Allergy 76(2): 554–565, 2021.

Kim DH, Park HY, Lee JG, et al. Mucin (MUC5AC) expression and goblet cell hyperplasia in chronic rhinosinusitis. Int Forum Allergy Rhinol 10(7): 845–853, 2020.

Shin HW, Cho K-S, Park I-H. Role of fibroblasts in chronic rhinosinusitis and nasal polyps. Clin Exp Otorhinolaryngol 16(2): 107–119, 2023.

Ong YK, Tan L, Leong JL, et al. Association between nasal septal deviation and chronic rhinosinusitis: a systematic review and meta-analysis. Am J Rhinol Allergy 36(6): 827–838, 2022.

Workman AD, Cohen NA. The role of mucins in chronic rhinosinusitis. Curr Allergy Asthma Rep 21(1): 1–9, 2021.

Lee CF, Chen TA, Lin C, et al. Effect of septoplasty on nasal mucociliary clearance in patients with septal deviation. Clin Otolaryngol 45(5): 738–744, 2020.

Ural A, Okur E, Akif Kizilay C, et al. Impact of septoplasty on chronic rhinosinusitis symptoms and mucociliary function. Eur Arch Otorhinolaryngol 277(8): 2303–2309, 2020.

Wang M, Zhang L, Zhang Y, et al. Fibrosis and extracellular matrix remodeling in chronic rhinosinusitis with nasal polyps: updates and therapeutic perspectives. Front Pharmacol 13: 876543 (1–14), 2022.

Yuklashlar

68 25

Nashr qilingan

Шикастланишдан кейинги риносинуситда бурун шиллиқ қаватининг гистокимёвий хусусиятлари

Qanday qilib iqtibos keltirish kerak

Юлдашев , К. and Маҳкамов , Н. 2025. Шикастланишдан кейинги риносинуситда бурун шиллиқ қаватининг гистокимёвий хусусиятлари . Profilaktik tibbiyot va salomlatlik. 4, 1 (Jul. 2025), 57–65. DOI:https://doi.org/10.47689/2181-3663-vol4-iss1-pp57-65.